Lịch sử Vườn_quốc_gia_Killarney

Lịch sử ban đầu

Sân trong của tu viện Muckross.

Killarney là một trong số ít những khu vực tại Ireland có rừng bao phủ liên tục từ Kỷ băng hà gần nhất,[11] khoảng 10.000 năm trước. Con người đã sống tại đây ít nhất từ thời kỳ đồ đồng cách đây khoảng 4.000 năm. Các nhà khảo cổ đã tìm thấy bằng chứng cho thấy việc khai thác đồng diễn ra ở khu vực đảo Ross trong thời kỳ này, điều này cho thấy Killarney có tầm quan trọng đáng kể đối với con người thời đại đồ đồng. Vườn quốc gia có nhiều đặc điểm khảo cổ, bao gồm một vòng tròn đá được bảo tồn tốt tại Lissivigeen.[1] Các khu rừng trong vườn quốc gia đã bị xáo trộn và chặt phá ở các thời kỳ khác nhau kể từ thời kỳ đồ sắt. Điều này đã gây ra sự suy giảm dần dần của nhiều loài cây trong vườn quốc gia.[11]

Một bản đồ thế kỷ 19 của Hồ Killarney.

Một số di tích khảo cổ ấn tượng nhất trong vườn quốc gia là từ thời kỳ đầu của Kitô giáo. Quan trọng nhất trong số đó phải kể đến Tu viện Innisfallen, một tàn tích của khu định cư cũ trên đảo Inisfallen trong hồ Lough Leane. Tu viện được thành lập vào thế kỷ thứ 7 sau Công nguyên bởi Thánh Finian Lobhar và chiếm đóng tại đây cho đến thế kỷ 14..[12] Biên niên sử Inisfallen là một trong những tác phẩm lịch sử sớm nhất tại Ireland đã được ghi chép bởi những tu sĩ của tu viện từ cuối thế kỷ 11 đến 13. Người ta cho rằng, tu viện chính là nguồn căn tên của hồ Lough Leane, có nghĩa là "Hồ Học thức".[12]

Một địa danh khác là Tu viện Muckross thành lập vào năm 1448 bởi các tu sĩ dòng Phan Sinh vẫn còn đứng vững, mặc dù nó đã bị hư hại và được xây dựng lại nhiều lần khi cư dân sinh sống tại đây bị tấn công bất thình lình. "Friars Glen" trên dãy núi Mangerton thường là nơi các tu sĩ chạy trốn lên khi tu viện bị tấn công. Tại sân trung tâm của tu viện Muckross là một cây thanh tùng khổng lồ, xung quanh là những hàng hiên có mái che.[12] Theo truyền thống cho rằng cây này có tuổi đời lâu như chính tu viện Muckross. Tu viện cũng chính là nơi chôn cất những thủ lĩnh địa phương. Vào thế kỷ 18, các thi sĩ của Kerry nổi tiếng là Seafraidh O'Donoghue, Aogán Ó Rathaille, và Eoghan Rua Ó Súilleabháin đã được chôn cất tại đó.[4]

Sau cuộc xâm lược của người Norman, những vùng đất xung quanh hồ thuộc sở hữu của MacCarthyO'Donoghue.[4] Lâu đài Ross là một nhà tháp có niên đại từ thế kỷ 15 nằm bên bờ hồ Lough Leane. Nó từng là nơi cư ngụ của những thủ lĩnh O'Donoghue. Lâu đài được mở rộng vào thế kỷ 17. Hiện nay, nó đã được khôi phục và mở cửa cho công chúng tham quan.[12] Trong một tài liệu quân sự thời đại Elizabeth những năm 1580, Killarney được mô tả như là một khu vực hoang dã có con người sinh sống tại những khu vực đồi núi và rừng.[11]

Lâu đài Ross.

Từ thế kỷ 18, vùng đất trong vườn quốc gia ngày nay được phân chia thành hai khu vực lớn. Trong thế kỷ 17 và 18, gỗ được sử dụng rộng rãi cho các ngành công nghiệp địa phương bao gồm sản xuất than củi, nghề đồng và thuộc da. Áp lực lên các cánh rừng tự nhiên tăng vào cuối thế kỷ 18 khi các lò luyện kim trong ngành công nghiệp sản xuất sắt tại địa phương. Cần đến 25 tấn gỗ sồi để sản xuất ra một tấn gang.[13] Năm 1780, học giả người Anh Arthur Young đã mô tả rừng Derrycunihy là một ngọn núi lớn được bao phủ một phần là những cây gỗ, nhưng một phần đã bị đốn hạ và phần lớn đã bị cắt xẻ một cách nham nhở, đó là nơi ở của những thợ đóng thuyền, thợ mộc và thợ tiện gỗ.[11]

Khai thác gỗ một lần nữa tăng mạnh vào kỷ nguyên Napoléon đầu thế kỷ 19, có lẽ là vì gỗ sồi được giá cao. Tái sinh những khu rừng và thiết chặt quản lý được thúc đẩy vào thời điểm này. Một vụ chặt phá những cây sồi lớn tại đảo Ross vào năm 1803, Glena vào khoảng năm 1804 và Tomies năm 1805. Tomies sau đó được trồng lại bằng những cây sồi ba tuổi còn Glena là những cây bụi. Những hành động này đã giúp tăng số lượng của những cây sồi trong suốt hơn 200 năm qua. Hầu hết những cây sồi tại Killarney có tuổi đời khoảng 200 năm nên khả năng phần lớn trong số chúng là đã được trồng lại, còn những cây sồi có tuổi đời lâu hơn chưa bị xáo trộn bởi con người nằm ở những khu vực xa xôi hẻo lánh và cô lập như là ở thung lũng núi.[13]

Gia đình Herbert sở hữu vùng đất trên Bán đảo Muckross từ năm 1770 trở đi. Họ trở nên rất giàu có nhờ những mỏ đồng trên vùng đất này. Henry Arthur Herbert và vợ của ông là Mary Balfour Herbert đã hoàn thành việc xây dựng nhà Muckross vào năm 1843. Tình hình tài chính của Herbert trở nên bấp bênh vào cuối thế kỷ 19,[14] và gia sản Muckross được Lord Ardilaun nhà Guinness mua lại vào năm 1899.

Thành lập vườn quốc gia

Nhà Muckross nhìn từ đỉnh núi Torc.

Năm 1910, William Bowers Bourn là một người Mỹ đã mua bất động sản Muckross như là món quà cưới cho con gái của ông là Maud kết hôn với hôn phu của cô là Arthur Vincent.[15] Họ đã phải bỏ ra đến 110.000 bảng Anh để cải tạo lại bất động sản này từ năm 1911 đến 1932 bằng những khu vườn ấn tượng, trong đó có một khu vườn đá nằm trên một mỏm đá vôi.[14]

Maud Vincent sau đó qua đời vì căn bệnh viêm phổi vào năm 1929.[14] Năm 1932, Arthur Vincent cùng với bố mẹ vợ của ông đã hiến tặng bất động sản Muckross cho Nhà nước Ireland như là một sự tưởng nhớ tới Maud. Khu đất rộng 43,3 kilômét vuông (10.700 mẫu Anh) được đổi tên thành Công viên tưởng niệm Bourn Vincent. Chính phủ Ireland đã thành lập vườn quốc gia thông qua Đạo luật Công viên tưởng niệm Bourn Vincent vào năm 1932.[16] Đạo luật này nhằm duy trì và quản lý công viên này như một vườn quốc gia phục vụ cho mục đích giải trí và hoạt động công cộng.[14] Công viên tưởng niệm chính là phần lõi của vườn quốc gia được mở rộng như ngày nay.[16] Ban đầu, Chính phủ Ireland không thể hỗ trợ tài chính nhiều cho vườn quốc gia nên nó hoạt động chủ yếu như một trang trại làm việc mở cửa cho công chúng tham quan.[16] Nhà Muckross bị đóng cửa cho đến tận năm 1964.[17]

Khoảng năm 1970, đã có sự tranh cãi công khai về các mối đe dọa đối với Công viên tưởng niệm Bourn Vincent. Chính quyền Ireland đã xem xét các thông lệ quốc tế trong việc phân loại và quản lý các vườn quốc gia. Nó đã được quyết định mở rộng và chỉ định lại trở thành một vườn quốc gia rộng lớn hơn theo IUCN Loại II. Một quyết định cũng được đưa ra để thành lập nhiều vườn quốc gia khác ở Ireland.[18] Gần 60 kilômét vuông (15.000 mẫu Anh) đã được thêm vào như là một khu vực mở rộng của vườn quốc gia bao gồm bất động sản Knockreer, đảo Ross, Innisfallen cùng ba thị trấn là Glena, Ullaun và Poulagower.[4] Và diện tích bây giờ của vườn quốc gia lớn gấp đôi so với nó vào năm 1932.[19] Khi nền kinh tế của Ireland trở lên giàu có hơn thì nhận thức về vai trò của các vườn quốc gia cũng thay đổi và nguồn tài chính cung cấp để phục vụ cho công tác quản lý, bảo tồn đã được tăng lên đáng kể.[16]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Vườn_quốc_gia_Killarney http://www.glencarhouse.com/news/2009/04/see-the-w... http://www.ingentaconnect.com/content/urban/121/20... http://www.botanicgardens.ie/gspc/ireland/living.p... http://www.deeralliance.ie/pdfs/red.pdf http://www.killarneynationalpark.ie/ http://www.muckross-house.ie/library_files/former_... http://www.npws.ie/NationalParks/KillarneyNational... http://www.npws.ie/media/Media,3866,en.pdf http://www.npws.ie/media/Media,4452,en.pdf http://www.ria.ie/publications/journals/ProcBI/200...